دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
طراحی مبتنی بر شواهد در مراکز درمانی با رویکرد ارزیابی قیاسی
11
25
FA
آیدا
صادقی
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
سید بهشید
حسینی
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
10.30480/arcand.2021.864
<strong>چکیده</strong><br />رویکرد طراحی مبتنی بر شواهد، حرکتی مهم و رو به رشد در جهت ایجاد محیطی امن برای مراقبت از بیماران است. این رویکرد در معماری با عنوان «تلاشی برای ارتقای بهتر زیستن بیماران، بهبود فرایند درمان، ایمنی و کاهش استرس» به وسیله بهترین شواهد شناخته میشود. پژوهش حاضر در پی آن است که چگونگی طراحی مراکز درمانی را با روش مبتنی بر شواهد و با هدف بهبود کیفیت فضا و کاهش خطاهای پزشکی ارائه دهد. این پژوهش براساس مطالعات کتابخانهای، مشاهدات میدانی و جمعآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه از بیماران بستری در بیمارستان امام خمینی(ره) تهران صورت گرفته که با روش ارزیابی قیاسی و تحلیل نتایج، راهکارهای مناسب طراحی ارائه شده است. نرمافزارهای مورد استفاده ASPECT و SPSS22 بوده است. با توجه به اینکه که میانگین میزان رضایتمندی بیماران بستری بیمارستان امام خمینی(ره) در مقیاس لیکرت در بخش خلوت و مشارکت (2)، دید (6/2)، دسترسی به طبیعت (3)، آسایش و کنترل (7/2)، خوانایی فضا (4)، طراحی داخلی (8/1)، تسهیلات (4/2) و کارکنان (7/3) بهدست آمده است، این نتایج حاکی از آن است که وضعیت متغیرهای طراحی داخلی، خلوت و مشارکت، تسهیلات و دید به ترتیب پایینتر از حد مورد انتظار است و متغیرهای خوانایی فضا، کارکنان و دسترسی به طبیعت به ترتیب در وضعیت مناسبتری هستند.<br /><strong> </strong><br /><strong> </strong>
مراکز درمانی,رضایتمندی,طراحی مبتنی بر شواهد,شواهد علمی,ارزیابی قیاسی
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_864.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_864_dcade45bcbc5d85f6d26382ff3f0d729.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
سنجش کیفیت محیط مسکونی اقشار کم درآمد
27
45
FA
زهرا
صدریان
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
zahra.sadrian@gmail.com
سید عباس
آقا یزدانفر
گروه معماری مسکن، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
سید باقر
حسینی
گروه معماری مسکن، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
hosseini@iust.ac.ir
سعید
نوروزیان ملکی
گروه معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
10.30480/arcand.2021.865
تأمین مسکن بهعنوان یکی از مهمترین نیازهای بشر به منظور تأمین آسایش و آرامش همواره دغدغه مهم خانوارها بوده است. امروزه بحرانهای کمّی و کیفی مسکن در جوامع شهری و توجه صرف به مسائل اقتصادی منجر به کاهش کیفیت مسکن و به دنبال آن آسیبهای اجتماعی و فرهنگی بالاخص در محیطهای مسکونی اقشار کمدرآمد شده است. این امر لزوم توجه و بازبینی کیفیت را در محیط مسکونی اقشار کمدرآمد آشکار میسازد. هدف مقاله حاضر، یافتن مهمترین کیفیتهای محیطی مورد نیاز اقشار کمدرآمد، ارزیابی وضع موجود و ارائه راهکارهای ارتقای کیفیت محیط مسکونی این اقشار است. به این منظور، ابتدا به کمک مطالعات اسنادی و بهکارگیری روش دلفی، مهمترین شاخصههای مؤثر بر کیفیت محیط مسکونی اقشار کمدرآمد استخراج شد. سپس به منظور سنجش وضع موجود و اولویتبندی نیازهای کیفی این اقشار، ساکنان دو مجموعه مسکن مهر بوستان و ارم واقع در شهر جدید هشتگرد بهعنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شدند و در قالب پرسشنامه بسته شامل 40 گویه کیفی مورد نظرسنجی قرار گرفتند. دادهها بهوسیله نرمافزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت، دستهبندی گویههای پرسشنامه صورت گرفته و وضع موجود کیفیت مسکن در هریک از مجموعهها بررسی شد. وزندهی شاخصهها در وضع موجود نشان میدهد که شاخصههای ترکیب حجمی، کارکرد فضاهای داخلی، محرمیت، ارتباط با طبیعت، بستر طرح و تجانس فرهنگی با موافقت نسبی ساکنان همراه بوده و شاخصههای کاربریها و خدمات، دسترسیها، سرزندگی، آرامش و امنیت اجتماعی دارای ضعف است. در مجموع، وضعیت کلی کیفیت مسکن این اقشار با وزن 59/2 در حد متوسط ارزیابی شده است. همچنین یافتهها نشان میدهد گویههای مربوط به کارکرد فضای داخلی و ارتباط با طبیعت از دید ساکنان دارای بیشترین اهمیت در کیفیت محیط مسکونی اقشار کمدرآمد شهری هستند.<br />
کیفیت محیط مسکونی,اقشار کمدرآمد,مسکن مهر,کارکرد فضای داخلی,ارتباط با طبیعت
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_865.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_865_b4febdcd1ad0e137a260a2bbfc158738.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
نسبت فرآیند طراحی در معماری و علوم رایانه
47
60
FA
علیرضا
فاضل
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
علیرضا
مستغنی
0000-0002-4990-9755
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
mostaghni@art.ac.ir
10.30480/arcand.2021.866
ورود رایانه به فرایند طراحی معماری باعث بهوجود آمدن فرصتها و چالشهای گوناگونی گردیده است. در بسیاری از موارد از آن بهعنوان امری تکنیکی صرف یاد شده است زیرا در این شیوه، طراح نیاز به ابزار و مهارتهایی از حوزه علوم رایانه نظیر برنامهنویسی دارد که بهطور سنتی جزء دانستههای وی نیست. بنابراین گاهی این تصور وجود دارد که نیاز معمار تنها با یادگیری ابزار و مهارتهای یاد شده برطرف خواهد شد. اما بر اساس تجربههای صورت گرفته، داشتن این مهارتها لزوماً به ارائه اثر معماری منتج نمیشود. پژوهشهای فراوانی از چیستی و چگونگی این مهارتها در معماری سخن گفتهاند، اما کمتر پژوهشی به نقش عوامل تأثیرگذار بر نوع تفکر در فرایند طراحی رایانشی و منطق حاکم بر آن پرداخته است. پژوهش پیش رو برای درک ماهیت این چالش، ریشه را نه در نوع ارائه یا بهرهگیری از مباحث تکنیکی نظیر چگونگی آشنایی معماران با سیستمهای برنامهنویسی، که در نوعی نیاز به اندیشه خاص طراحی رایانشی در معماری جستجو میکند. این پژوهش میکوشد تا با حصول شناخت نسبت به آنچه طراحی در معماری و علم رایانه تعریف میشود، چیستی جایگاه رایانه در فرایند طراحی معماری را مورد پرسش قرار دهد. در پاسخ، کارکرد رایانهها در معماری به سه سطح رایانه به مثابه مکمل انسان در طراحی، رایانه بهعنوان توسعهدهنده فرایند تفکر و رایانه بهعنوان جانشین انسان در نظر گرفته شده است. زمانی که رایانه را در سطح ابزار ببینیم، همواره تحت کنترل طراح خواهد بود و زمانی که بهعنوان توسعه دهنده تفکر وی مطرح شود، میتوان آن را دنباله تفکر انسان برای بالا بردن قابلیتهای وی دانست. اما زمانی که رایانه جانشین انسان در تفکر گردد، معماری لاجرم دستخوش تحولاتی خواهد شد. در این سطح تازه، فرایند طراحی لزوماً مطابق با فرایند طراحی در ذهن انسان نخواهد بود و عامل فناوری به سمت «خلق اثر» بهجای «حل مسئله» خواهد رفت.
طراحی رایانشی,طراحی معماری,منطق رایانشی,تفکر رایانشی,فرایند طراحی
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_866.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_866_3844d6a83a6967edbb0d0615e0ff88ab.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
بررسی پژوهش های انرژی در زمینه معماری در ایران
63
87
FA
ریما
فیاض
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
rimafayaz@gmail.com
نوشین
ابوالحسنی
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
مریم
فخاری
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
10.30480/arcand.2021.867
از زمان انتشار مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ایران در سال 1370 و راهاندازی دوره کارشناسی ارشد معماری و انرژی در سال 1387 تاکنون پژوهشهای بسیاری در کشور در زمینه مباحث انرژی در معماری و شهرسازی صورت گرفته است. در حال حاضر روشن نیست این پژوهشها بیشتر بر کدام موضوعها متمرکز بوده، چه سمت و سویی داشتهاند و روش بهکاررفته در آنها چه بوده است. لذا در این مقاله با هدف آشنایی و طبقهبندی مطالعات انجام شده در حوزه انرژی در معماری، مطالعات صورت گرفته طی 25 سال بررسی شدهاند. مطالعات مورد نظر شامل 183 مقاله علمی-پژوهشی، 165 پایاننامه دوره کارشناسی ارشد معماری و انرژی، همچنین 32 رساله دکتری معماری هستند. نتایج نشان میدهد که اکثر مطالعات در حوزه معماری بوده و مطالعات بیشتر در محدوده اقلیم گرم و خشک و کاربری مسکونی است. روش گردآوری و تحلیل داده در این مطالعات غالباً مبتنی بر شبیهسازی کامپیوتری و عموماً فاقد اعتبارسنجی مناسب است. در میان عناوین مختلف، بیشترین سهم به طراحی پایدار و پس از آن به سامانههای فعال و غیرفعال خورشیدی اختصاص دارد. این بررسی نشان میدهد که برای پاسخگویی به نیازهای کشور لازم است مباحث مهمی همچون روشنایی طبیعی، تهویه طبیعی، ابعاد بهینه انواع سامانههای انرژی، کاربریهایی مانند آموزشی و درمانی، معماری و شهرسازی صفر کربن و .... مورد بررسی قرار گیرند.
مطالعات انرژی,انرژی و معماری,انرژی در ساختمان,اقلیم
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_867.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_867_6ad6085650d8431e7040dea0329dcbd4.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
مروری بر مداخلات بهسازی انرژی دیوارهای خارجی
89
111
FA
مولود
کریمیان
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
بهروز
محمد کاری
مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی
10.30480/arcand.2021.868
با توجه به اهمیت فزاینده موضوعات زیستمحیطی و تغییرات اقلیمی، در ساختوساز جدید بر روی کارآیی انرژی ساختمانها تأکید ویژهای میشود. اما باید این نکته مهم را در نظر گرفت که ساختمانهای جدید در مقایسه با ساختمانهای موجود، درصد کمی را به خود اختصاص میدهند.ساختمانهای موجود، مصرفکننده انرژی فعلی هستند و موجب انتشار کربن دی اکسید میشوند و هر سال، چند درصد به ساختمانهای موجود افزوده میشود. در بحران انرژی فعلی، ساختمانهای موجود نقش مهمی دارند و بهسازی آنها میتواند موجب کاهش آثار زیستمحیطی، و دستیابی به اهداف و تعهدات بینالمللی شود. معمولاً بهسازی ساختمانهای عمومی با اولویت بالاتری در دستور کار سازمانها و نهادهای مرتبط قرار میگیرد و جا دارد در ایران نیز از الگوی مشابهی تبعیت شود. با توجه به جدید بودن و گستردگی این موضوع در دنیا، مطالعات کتابخانهای گستردهای درخصوص بهسازی انرژی انجام شد. با در نظر گرفتن این نکته که بهسازی دیوارهای خارجی بهعنوان کارآترین روش بهسازی انرژی محسوب میشود، این موضوع بهعنوان محور این پژوهش در نظر گرفته شد. به این منظور، معرفی و طبقهبندی فناوریهای عامِ بهسازی انرژی دیوارهای خارجی انجام شد و ملاحظات کلی و جزئیات این فناوریها ذکر گردید. در این پژوهش، بهسازی غیرفعال و فعال و همچنین عوامل منحصربه فرد ساختمان، مثل آسیبشناسی ساختمان، سطح یا عمق بهسازی مورد بررسی قرار نگرفت. حیطه این پژوهش بهسازی حرارتی است و سایر ابعاد بهسازی نظیر سازه، حریق و صوت را دربر نمیگیرد.
بهسازی,انرژی,حرارت,دیوار خارجی,ساختمان موجود,عایق حرارتی
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_868.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_868_071ad48a64135a8cf7dac6f0f58e91f0.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
فرآیند طراحی یکپارچه ساختمان سبز: عوامل انسانی و راهکارها
113
145
FA
سیده الهام
فرهانیان
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
سید عباس
آقا یزدانفر
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
احسان
عرب انواری
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
10.30480/arcand.2021.869
فرایند طراحی یکپارچه بهعنوان یکی از رویکردهای معماری پایدار به تحقق ساختمان سبز کمک میکند و برخلاف فرایندهای طراحی سنتی، مباحث پایداری را بهصورت یکپارچه با سایر عوامل مؤثر در فرایند طراحی ساختمان در نظر میگیرد. پژوهشهای انجام شده در حوزه فرایند طراحی یکپارچه همچنان دارای ابهاماتی درخصوص چیستی و چگونگی بهرهگیری از آن است که منجر به استفاده محدود از این فرایند در ساختمانسازی سبز شده است. این پژوهش با هدف ارائه نگرشی جامع به فرایند طراحی یکپارچه برای فعالان عرصه ساختمانسازی انجام شده و ارکان فرایند طراحی یکپارچه را با استفاده از روش مرور سیستماتیک کیفی و سنتز مضمونی ارائه نموده است. مراحل طراحی، اهداف، عوامل انسانی و راهکارهای فرایند طراحی یکپارچه بهعنوان چهار رکن اصلی فرایند طراحی یکپارچه شناسایی شد و با توجه به مطالعات پیشین در دو حوزه مراحل طراحی و اهداف فرایند طراحی یکپارچه، دو رکن عوامل انسانی و راهکارها از میان چهار رکن اصلی، موضوع اصلی پژوهش قرار گرفت. در انتها مضامین حاصل از سنتز مربوط به رکن عوامل انسانی فرایند طراحی یکپارچه در دو زیرمجموعه نقش عوامل و ویژگیهای آنها و مضامین مربوط به راهکارهای فرایند طراحی یکپارچه مرتبط با دو مرحله طراحی و پیشطراحی، هرکدام در پنج حوزه آب، سایت، مصالح و منابع، انرژی و اتمسفر، کیفیت فضای داخل ارائه گردید.
فرایند طراحی یکپارچه,ساختمان سبز,عوامل انسانی,راهکارها
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_869.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_869_f335a388d929b998b7418012e47d744f.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
طراحی مبتنی بر واقعیت حسی از حس بصری تا تجربه وجودی
147
154
FA
آرزو
منشی زاده
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
a.monshizade@gmail.com
مهسا
مسعودی
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
10.30480/arcand.2021.870
مقالۀ حاضر نوشتۀ یوهانی پالاسما در آخرین شمارۀ مجلۀ AD، ویژهنامۀ هویت معمار: فرهنگ و ارتباطات، به تاریخ نوامبر 2019 (آبان 1398) توسط انتشارات جان وایلی اندرسانز منتشر شده است. پالاسما (1936)، معمار فنلاندی از متفکران و نظریهپردازان معاصر معماری است که بهواسطۀ تألیفات و کتابهای متعددش که به فارسی ترجمه شده، در ایران شناخته میشود. او در نوشتههایش به علاقۀ خود به هنرهای بصری و روانشناسی گشتالت در دهۀ 60 میلادی اشاره میکند و اینکه چگونه پس از مدتی زندگی در آفریقا و تأمل در حوزۀ انسانشناسی، اعتمادش را به «عقلانیت غربی، خیراندیشی شکناپذیر تکنولوژی، و عمومیت فرهنگ و تفکر» از دست داده است. او بعدها مطالعاتش را در حوزۀ فلسفه بهخصوص پدیدارشناسی، با تمرکز بر آثار باشلار و مرلوپونتی ادامه میدهد و تفکر مرلوپونتی را سرچشمۀ الهام بیپایان مییابد. او در تألیفاتش همچون چشمان پوست، دست متفکر، خیال مجسم و چند اثر دیگر که به فارسی ترجمه شدهاند، با بهرهگیری از نگاه پدیدارشناسانه در حوزۀ فلسفه و روانشناسی محیطی، به نقد بیناییمحوری فعلی در رشتۀ معماری و تفکیک ذهن و تن میپردازد و بر شیوۀ تجربۀ زیسته، عمیق و چندحسی معماری که میتواند ما را به سویههای وجودی ادراک آگاه کند تأکید دارد. پالاسما در این مقاله مطلب جدیدی نسبت به دیگر تألیفاتش ندارد، ولی میتوان با چکیدهای از نظریات او دربارۀ معماری چندحسی و افراد و پروژههایی که به زعم او در این راه گام برداشتهاند، آشنا شد.
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_870.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_870_8fe1cd8a31969586eeebac9d047fd172.pdf
دانشگاه هنر
اندیش نامه معماری
2783-1876
2783-1957
1
1
2021
04
21
اخبار آموزشی و پژوهشی
157
173
FA
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_871.html
http://arcand.journal.art.ac.ir/article_871_8f1221f7a50f872179ad82c107df8e42.pdf